Internationale mobiliteit van personen, derdelanders in knelpuntberoepen, hooggeschoolden en leidinggevenden is stilgevallen en blijft sterk verstoord. Alleen voor houders van blue cards is er al een regeling.

Dienstenmobiliteit met detacheringen verminderde sterk, maar viel wel in het geheel niet stil. Zie vergelijkende evolutie dezelfde periodes (18 maart t.e.m. 17 april) van de vorige jaren. Toch werden er in die periode nog steeds 38.809 meldingen geregistreerd in Limosa. 

Al gaan we ervan uit dat hier meestal geen fysieke grensoverschrijdingen mee gepaard gingen, we kunnen het niet uitsluiten. Verdient verder onderzoek (hierop wordt onder meer gewerkt door Centrum Sociaal Beleid van de Universiteit Antwerpen Ive Marx en door Myria).

In de context van de ernstig en langdurig verstoorde internationale arbeidsmobiliteit winnen mogelijkheden inzake arbeidsmarktparticipatie, ook van nieuwkomers, nog aan belang.

De laatste socio-economische monitoring, van FOD WASO en Unia waaraan Myria meewerkte voor het deel rond de longitudinale opvolging van nieuwkomers van 2010 tot en met 2012 toonde interessante tendensen.

Noties als actieve en passieve migratie verdienen zeker kanttekeningen. Het aantal effectief werkenden stijgt snel in de eerste zeven jaar voor alle types verblijfsredenen, uitkeringsafhankelijkheid voor personen met gezinsleven stijgt na zeven jaar nog niet boven de 10% uit.

Kan het dat reële arbeidsmarktparticipatie belemmerd wordt door het denken in termen van actieve en passieve migratie? En zo ja, is dat wenselijk? Verdere analyse op huishoudniveau zou al een stap vooruit zijn.

Tegelijk wint de informele economie potentieel aan kracht, en vormt ze een bedreiging voor economische actoren die coronamaatregelen en wetgeving inzake arbeid en sociale zekerheid respecteren.

De combinatie van dubieuze arbeidsomstandigheden en het ontbreken van behoorlijke huisvesting leidde eerder in Noordrijn-Westfalen (vleesindustrie), in Leicester (textielindustrie) en in Catalonië (fruitpluk) tot gezondheidsrisico’s voor werknemers en bevolking.

Prioriteren detectie op het terrein, met oog voor huisvestingssituaties werknemers, van situaties uitbuiting en mensenhandel is ook in België noodzakelijk.

Ook met het terugdringen precarisering van personen in onwettig verblijf moet bij relance rekening worden gehouden.