Bevel om het grondgebied te verlaten (BGV)

Vreemdelingen die niet (langer) voldoen aan de voorwaarden om wettig in België te verblijven, kunnen van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) een bevel om het grondgebied te verlaten (BGV) krijgen. 

Er zijn twee manieren om het grondgebied vrijwillig te verlaten:

• vrijwillig vertrek: op eigen initiatief, zonder ondersteuning of begeleiding;
• begeleide vrijwillige terugkeer: met ondersteuning en begeleiding van organisaties zoals Caritas, IOM of van de DVZ.

Voor vreemdelingen die het grondgebied moeten verlaten, kan de overheid overgaan tot een verwijdering en hen daarvoor in detentie houden:

• als de vreemdeling zich aandient aan de grens en hem de toegang wordt geweigerd, spreken we van een terugdrijving;
• als de vreemdeling wordt aangehouden in irregulier verblijf en geen gevolg heeft gegevens aan een BGV binnen de opgelegde termijn of een BGV heeft gekregen zonder uitvoeringstermijn.

Een verwijdering gebeurt met of zonder escorte. Dat hangt af van het feit of de vreemdeling zich al dan niet verzet tegen zijn vertrek. Een verwijdering mét escorte komt overeen met een gedwongen terugkeer of een repatriëring. De Algemene Inspectie van de federale en lokale politie (AIG) moet controleren of de begeleiders van het escorte geweld of dwang gebruiken.

Detentieplaatsen van vreemdelingen

De DVZ kan een vreemdeling in detentie houden met het oog op zijn verwijdering. Dat wordt ook administratieve detentie genoemd:

* ofwel in een van de zes gesloten centra:

• Transitcentrum Caricole in Melsbroek, naast de luchthaven van Zaventem
• Repatriëringscentrum 127bis in Steenokkerzeel, naast de luchthaven van Zaventem
• Centrum voor illegalen Vottem
• Centrum voor illegalen Merksplas
• Centrum voor illegalen Brugge 
• Centrum voor illegalen Holsbeek

* ofwel in een alternatief voor detentie, de zogenaamde terugkeerwoningen of woonunits (alleen voor gezinnen met minderjarige kinderen).

De DVZ kan ook bepaalde categorieën van asielzoekers in detentie houden (asielaanvragen aan de grens, meervoudige asielaanvragen, asielaanvragers in Dublin-procedure …).

De Belgische wetgeving voorziet in gesloten centra voor vreemdelingen die worden teruggedreven aan de grens vanuit de regionale luchthavens in Deurne, Oostende, Wevelgem, Gosselies en Bierset. Deze centra worden evenwel sinds 2012 niet meer gebruikt. Een vreemdeling die aan de grens wordt aangehouden wordt, na kennisgeving, naar een gesloten centrum gebracht, tenzij er een vlucht is in de uren die daarop volgen.