1. Mag een sportclub een niet-Belg aansluiten?

Ja. Er is geen probleem wat betreft identiteitsgegevens of verzekering. Ook niet indien de betrokkene onwettig verblijft. Het opvragen van een contactadres is voldoende, tenzij de federatie daar anders over beslist.

De aansluiting kan niet worden geweigerd omwille van een onwettig verblijfsstatuut. Dit is strijdig met het non-discriminatie beginsel en met het Internationaal Kinderrechtenverdrag.

Om competitievervalsing te vermijden kan in bepaalde sporten (bij stijgen - dalen competities) door de federatie echter een bewijs van identiteit worden gevraagd. Indien de sporter geen identiteitskaart heeft, kan de sportclub bij de betrokkene informeren naar de identiteit waaronder hij is ingeschreven op school als het om een minderjarige gaat, of kan aan de sporter een attest van de gemeente gevraagd worden.

De sportclub heeft geen meldingsplicht indien iemand die onwettig verblijft zich wil aansluiten bij de sportclub.

2. Wat verstaan we in dit document onder niet-Belgen?

Met niet-Belgen bedoelen we in dit document personen die een andere nationaliteit dan de Belgische hebben, uitgezonderd de onderdanen van andere EU-lidstaten dievolgens de Europese regelgeving gelijkaardige rechten als de Belgen hebben.

De termen vluchteling, asielzoeker, sans-papiers,... worden te pas en te onpas door elkaar gebruikt. Maar opgelet: er is wel degelijk een verschil.

Sommige niet-Belgen ontvluchten hun thuisland om een asielprocedure te starten in België en komen ons land binnen als asielzoeker. Tijdens deze asielprocedure wordt er onderzocht of de persoon in kwestie recht heeft op het statuut van vluchteling of van subsidiair beschermde. Zolang er geen definitieve beslissing is genomen, worden deze mensen asielzoekers genoemd en hebben ze een tijdelijk verblijfsrecht in België.

Asielzoekers hebben tijdens hun procedure in België recht op opvang en begeleiding door Fedasil (federale dienst die de opvang van asielzoekers regelt): in een open collectief opvangcentrum of, in een meer kleinschalige, individuele opvang.

Asielzoekers die een positieve beslissing krijgen, krijgen het statuut van vluchteling en hebben dus een verblijfsrecht. Asielzoekers die een negatieve beslissing hebben gekregen noemen we uitgeprocedeerde asielzoekers. Mensen zonder wettig verblijf kunnen een bevel krijgen om België te verlaten.

3. Wat met terugbetaling van medische kosten?

Voor terugbetaling van medische kosten wordt een onderscheid gemaakt tussen het deel dat de verzekering van de federatie terugbetaalt (remgeld) en het deel dat de ziekteverzekering (ziekenfonds of mutualiteit) betaalt.

Elk aangesloten lid van de erkende sportfederatie (of niet-lid bij sportpromotionele acties), ongeacht zijn nationaliteit of zijn verblijfsstatuut, valt onder de verzekering van de federatie. De verzekering betaalt het remgeld voor de betrokkene, ook als die onwettig in België verblijft.

Het remgeld zijn de kosten die NIET door het ziekenfonds worden terugbetaald nadat je medische hulp kreeg. Het komt dus ten laste van de patiënt zelf, tenzij de patiënt hiervoor bijkomend verzekerd is.

Het ziekenfonds staat in voor de terugbetaling van de door het RIZIV-erkende kosten. Gezondheidsprofessionals kunnen met het sociale zekerheidsnummer nagaan of een persoon aangesloten is bij een ziekenfonds.

4. Wat te doen bij een sportongeval van een niet-Belg, aangesloten bij een sportclub?

De (terug)betaling van medische kosten van niet-Belgen zal ook gebeuren door een ziekenfonds als ze daarbij aangesloten zijn. Indien dit niet het geval is, kunnen niet-Belgen vaak toch recht hebben op de terugbetaling van het deel dat normaal betaald wordt door het ziekenfonds. De administratieve afhandeling verloopt dan op een andere manier (bijvoorbeeld via het OCMW).

a. Een Belg of vluchteling

Erkende vluchtelingen en subsidiair beschermden moeten zich, net als Belgen, aansluiten bij een ziekenfonds of de Hulpkas. Hier stelt zich dus geen enkel probleem.

Sportongeval van een Belg of Vluchteling -> medische hulp:

-> ziekteverzekering betaalt RIZIV-kosten

-> verzekering federatie betaalt remgeld

b. Een asielzoeker

Asielzoekers kunnen de RIZIV-erkende kosten verhalen op Fedasil. Tenzij ze in een LOI (lokaal opvanginitiatief) of SOI (stedelijk opvanginitiatief) verblijven, dan komt het OCMW tussen.

Sportongeval van een asielzoeker -> medische hulp:

-> RIZIV-kosten -> asielzoeker verblijf in LOI of SOI => OCMW betaalt

-> RIZIV-kosten -> asielzoeker verblijf NIET in LOI of SOI => Fedasil betaalt

-> verezekering federatie betaalt remgeld

c. Een persoon zonder wettig verblijf

Ook de terugbetaling van de medische kosten van personen in onwettig verblijf wordt volledig gedekt door de verzekering. Hier wordt het remgeld terugbetaald d.m.v. de procedure "Dringende Medische Hulp".

Sportongeval van een persoon zonder wettig verblijf -> medische hulp -> arts attesteert dringende medische hulp*:

-> OCMW betaalt

-> verzekering federatie betaalt remgeld

*De procedure "Dringende medische hulp" (DMH) is van toepassing voor mensen in onwettig verblijf. Het OCMW zal voor de kosten van dringende medische hulp tussenkomen, mits aan 3 voorwaarden is voldaan (onwettig verblijf, behoeftigheid, attest DMH). Het begrip "dringende medische hulp" is eigenlijk heel ruim, en houdt zowel preventieve als curatieve medische zorg in, onafhankelijk of deze in een verpleeginstelling of ambulant werd verstrekt. Iemand die een voet omslaat en hiervoor naar spoed gaat, valt dus binnen de procedure DMH, mits hij aan de 3 voorwaarden voldoet.

Als je bovenstaande structuren volgt, hoef je als club geen schrik te hebben voor een rekening achteraf. Het OCMW of Fedasil zorgen voor de betaling van de facturen.

5. Enkele handige tips

  • Betaal als club/vrijwilliger niet zelf, maak ook geen gebruik van je eigen sociaal zekerheidsnummer.
  • Indien de betrokkene onwettig in het land verblijft, signaleer dat onmiddellijk bij de arts. Zo geef je te kennen dat deze persoon recht heeft op Dringende Medische Hulp. Vraag de arts in kwestie om een attest.
  • De arts (beroepsgeheim), het ziekenhuis en het OCMW behandelen deze informatie vertrouwelijk (per Koninklijk Besluit). Stel de betrokkene hierover gerust.
  • Bij ziekenhuisopname: contacteer de sociale dienst van het ziekenhuis die op haar beurt het OCMW (of een andere het OCMW van de verblijfplaats) contacteert voor de betaling.

Opgelet: Deze fiche geeft een zo volledig mogelijk en algemeen beeld over dit thema. De situatie van jouw eigen club of organisatie, zal altijd afhankelijk zijn van onder andere de situatie van de betrokken persoon, de verzekeringsmodaliteiten, … Daarom raden we je aan zeker met jouw eigen federatie of verzekeraar hieromtrent contact op te nemen.

Heb je vragen? Contacteer Dynamo Project: lien@vlaamsesportfederatie.be of 09 243 12 97.