In december 2021 hebben Unia en Myria, conform hun samenwerkingsprotocol, een parallel rapport overgemaakt rond de naleving van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap. Sinds 2011 is Unia de onafhankelijke instantie die instaat voor het bevorderen, beschermen en opvolgen van de toepassing van dat Verdrag.

Dit parallel rapport bevat bevindingen rond de belemmeringen voor inclusie die personen met een handicap ervaren, en rond praktijken, beleidsmaatregelen of wetgeving die hun rechten niet eerbiedigen. Er worden een hele reeks aanbevelingen geformuleerd, waaronder enkele die verband houden met de bevoegdheden van Myria, en meer concreet betrekking hebben op:

• Aangepaste opvang voor gezinnen die zich in een irreguliere verblijfssituatie bevinden of die internationale bescherming hebben gevraagd, en waarvan een gezinslid een handicap heeft;
• Het in aanmerking nemen van tegemoetkomingen voor mensen met een handicap als bestaansmiddelen bij de beoordeling van de middelen die vereist zijn voor gezinshereniging;
• Toegang tot de inkomensvervangende tegemoetkoming voor alle vreemdelingen die hier voor onbepaalde tijd mogen verblijven.

Dit rapport is beschikbaar in het Nederlands, het Frans en het Engels.

Het Comité voor de rechten van personen met een handicap zal de naleving van het Verdrag door België evalueren in de loop van 2023.

61% van de ondervraagde asielzoekers verklaart slachtoffer te zijn van seksueel geweld in de voorbije twaalf maanden. Vrouwen in onwettig verblijf die slachtoffers zijn van seksueel geweld en die klacht indienen lopen een risico uitgewezen te worden. Het zijn maar enkele van de thema’s die aan bod komen in het parallel rapport dat Myria samen met Unia heeft opgesteld voor het Comité van de Verenigde Naties voor de uitbanning van discriminatie van vrouwen. Myria stelt, samen met zijn partners, een parallel rapport op voor de thema’s die het aanbelangt, wanneer België periodiek wordt geëvalueerd. De VN-comités gebruiken deze rapporten, net als die van het maatschappelijk middenveld, om met België in gesprek te gaan over de nationale mensenrechtensituatie en mogelijke verbeteringen. Na de dialoog (de zogenaamde "constructieve dialoog") stellen de commissies "slotopmerkingen" op, waarin de bezorgdheden en aanbevelingen ten aanzien van de staat worden opgenomen.

Dit rapport werd opgesteld door het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM) en werd mee ondertekend door Myria, de Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen, het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen en het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting.

België ondertekende het Europees Sociaal Handvest in 1990. De naleving wordt gemonitord door het Comité voor de Sociale rechten bij de Raad van Europa dat bestaat uit onafhankelijk experten. De lidstaten moeten op regelmatige basis een rapport indienen aan de hand van een vragenlijst van het Comité. Voor de cyclus 2017-2020 ging de vragenlijst over arbeidsrechten. De Belgische overheid maakte zijn zestiende rapport over aan het Comité in februari 2022. Het Comité beoordeelt op basis van de informatie die het ontvangt of de situatie in de lidstaat conform het Handvest is en doet dat aan de hand van conclusies. 

Myria behandelt in dit rapport enkele thema’s die het Federaal Migratiecentrum aanbelangen en benadrukt onder meer de nood aan de bescherming van werknemers in onwettig verblijf die zich in een situatie van uitbuiting bevinden en de bescherming van de rechten van huishoudpersoneel. Het parallel rapport is beschikbaar in het Engels op de website van het Comité en die van Myria. De Franse en Nederlandse vertalingen van het rapport zullen beschikbaar zijn in het najaar.

Myria en Unia hebben in juni 2021 hun parallel rapport ingediend over de naleving van het VN-Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing. Enkele voorbeelden van thematieken die worden aangesneden zijn: het gebrek aan statistieken over aantijgingen inzake politiegeweld, de nodige waarborgen bij een arrestatie of detentie, de blijvende tekortkomingen bij de behandeling van geïnterneerden, het beginsel van non-refoulement of de controle op detentie en verwijderingen.

Het rapport is in het Nederlands, in het Frans en in het Engels beschikbaar.  

Myria en Unia hebben op 12 juli deelgenomen aan een vergadering met experten van het VN-Comité tegen foltering om de belangrijkste punten van het parallel rapport voor te stellen en hun vragen te beantwoorden. België is op 15 en 16 juli verschenen voor het VN-Comité tegen foltering voor zijn periodiek onderzoek. Die uitwisseling ging over de vooruitgang die sinds 2013 geboekt is bij de naleving van het Verdrag tegen foltering en over de inspanningen die nog moeten worden geleverd. Vijf thema’s zijn daarbij prioritair behandeld: politiegeweld, detentieomstandigheden, de strijd tegen terrorisme, non-refoulement, repatriëringen en uitlevering.

Vervolgens heeft het Comité zijn slotopmerkingen aangenomen. Het beveelt met name aan om:

• een onafhankelijk en transparant onderzoek te voeren naar mishandeling en buitensporig gebruik van geweld door de politie; 
• het recht op bijstand van een advocaat uit te breiden tot het begin van de administratieve aanhouding van vreemdelingen;
• de maatregelen te versterken die de naleving van het non-refoulementbeginsel garanderen (billijke procedures, individueel onderzoek in het geval dat er een uitsluitingsclausule wordt toegepast, beroep tegen de beslissing met opschortende werking, ...);
• een vaste commissie op te richten die zich buigt over het terugkeerbeleid;
• meer middelen te verstrekken voor de controle van verwijderingen en videopnames van die operaties te realiseren;
• komaf te maken met de systematische detentie van verzoekers om internationale bescherming aan de grens en een systeem op te zetten dat toelaat verzoekers met specifieke noden te herkennen;
• om een herstelregeling uit te werken voor slachtoffers van foltering.

Myria, Unia en het Steunpunt tot bestrijding van armoede hebben in oktober 2020 een parallel rapport ingediend in het kader van het Universeel Periodiek Onderzoek (UPO) van België.

Het rapport is beschikbaar in het Nederlands en in het Frans.

Dat parallel rapport werd voorafgegaan door een onlinebevraging bij middenveldorganisaties.

Uit het parallel rapport komt een gemengd beeld naar voren wat de verbetering van de grondrechtensituatie in ons land betreft.

De sessie voor de Mensenrechtenraad heeft plaatsgevonden op 5 mei 2021. Na dat onderzoek hebben de andere landen aanbevelingen geformuleerd voor België op het vlak van de bevordering en de bescherming van de grondrechten. Het national report is beschikbaar in het Engels en in het Frans.

Tijdens een vorige evaluatieronde in 2016 heeft Myria een reeks aanbevelingen overgemaakt samen met Unia en tien andere instellingen met een mensenrechtenmandaat of -bevoegdheid.

Myria en Unia hebben een parallel rapport uitgebracht over de uitvoering van het Internationaal verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van raciale discriminatie in België. Daarin worden verschillende rechten en problematieken onderzocht, zoals gevallen van politiegeweld, de gedwongen terugkeer van vreemdelingen, arbeid, toegang tot sociale bijstand, gezinshereniging of COVID-19-maatregelen. Het parallel rapport is beschikbaar in het Nederlands, het Frans en het Engels.

Vertegenwoordigers van België hebben deelgenomen aan een interactieve dialoog met leden van het VN-Comité tegen alle vormen van raciale discriminatie op 20 en 21 april 2021. 

In zijn slotopmerkingen (in het Frans) heeft het Comité zijn bezorgdheid geuit over:

• het risico op verwijdering dat migranten in irregulier verblijf lopen die als slachtoffer een klacht indienen;  
• de complexe, wisselende en dure procedures voor vreemdelingen in irregulier verblijf die dringende medische hulp nodig hebben;
• geweld en mishandelingen door politiemensen waarvan etnische minderheden, migranten en asielzoekers het slachtoffer zijn, naast aantijgingen over overlijdens tijdens een detentie of na een politie-interventie.

Het Comité heeft verschillende aanbevelingen aangenomen, waaronder:

• voldoende financiële en menselijke middelen toewijzen aan de actoren die actief zijn in de strijd tegen mensenhandel, en daarnaast de maatregelen versterken die toelaten om de daders te bestraffen en de slachtoffers beter te beschermen;  
• garanderen dat migranten in irregulier verblijf, wars van elke discriminatie, toegang krijgen tot dringende medische hulp, onderwijs, gezondheidszorg, een woning en dat zij hun recht om een klacht in de dienen kunnen uitoefenen zonder het risico te lopen om aangehouden of verwijderd te worden;
• erover waken dat derdelanders toegang krijgen tot de arbeids- en woningmarkt, wars van elke discriminatie;  
• het systeem verbeteren om klachten over racistisch gemotiveerd politiegeweld te verzamelen en te registreren, en een bevraging organiseren om de controleprocedures en -mechanismen bij de politiediensten te stroomlijnen en te versterken.

Het Comité zet de Belgische Staat er eveneens toe aan zowel de Internationale conventie ter bescherming van de rechten van alle arbeidsmigranten en hun gezinsleden als het Facultatief protocol bij het Verdrag tegen foltering (OPCAT) te ratificeren.

Het volgende periodieke rapport van België moet in september 2024 aan het Comité worden voorgelegd.

• Het parallel rapport in het Nederlands
• Het parallel rapport in het Engels

Op woensdag 19 en donderdag 20 februari 2020 namen vertegenwoordigers van België deel aan een interactieve dialoog in Genève met leden van het Comité voor Economische, Sociale en Culturele Rechten van de Verenigde Naties.

Myria en het Steunpunt armoedebestrijding droegen bij tot het parallel rapport dat Unia, nationaal mensenrechteninstituut (status B) indiende. In dit rapport worden verschillende rechten onderzocht: huisvesting, werkgelegenheid, onderwijs, gezondheid, non-discriminatie, ...

Op basis van het rapport van België en de parallelle en alternatieve rapporten die aan het Comité voor Economische, Sociale en Culturele Rechten zullen worden voorgelegd, doet dit Comité dan aanbevelingen aan België. Het doel van deze aanbevelingen is om België te helpen bij het verbeteren van de naleving van de rechten en vrijheden die zijn voorzien in het Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten.

Parallel rapport

Bevraging: samenvatting van de antwoorden

België brengt regelmatig verslag uit aan de Verenigde Naties over de nationale uitvoering van de internationale verdragen die het heeft ondertekend. Deze keer dient het een rapport in over de naleving van het Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR). 

Myria en het Steunpunt armoedebestrijding droegen bij tot het parallel rapport dat Unia, nationaal mensenrechteninstituut (status B) indiende. Het rapport focust op het effect van antiterrorismemaatregelen op de mensenrechten, discriminatie en racistisch geweld, discriminatie op grond van seksuele geaardheid, internering, de noodzaak om bepaalde artikelen van de wet te wijzigen, ...

Het Mensenrechtencomité van de Verenigde Naties bestudeert daarna zowel het Belgisch rapport als de parallelle en alternatieve rapporten, en doet op basis daarvan aanbevelingen aan België. Die aanbevelingen moeten België helpen bij het verder verbeteren van de eerbiedingen van de rechten en vrijheden die zijn vastgelegd in het Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten.  

Het parallel rapport bestaat in het Frans en in het Engels.

Parallel rapport 2019 (FR)

• Bijlage 1: eindnoten (FR)

Parallel Report CCPR 2019 (EN)

• Appendix 1 endnotes

Op 1 maart 2018 hebben Myria, Unia en het Steunpunt tot bestrijding van armoede samen een parallel rapport overgemaakt aan het Kinderrechtencomité in reactie op het op het vijfde en het zesde periodieke rapport dat België in juli 2017 heeft ingediend.