Er is meer specialisatie nodig bij eerstelijnsdiensten die bevoegd zijn voor mensenhandel, zoals ECOSOC-teams en de FGP, om het vertrouwen te winnen van bepaalde groepen slachtoffers die worden aangetroffen binnen risicosectoren.

In de huidige wetgeving rond de verklaring van nietfinanciële informatie en in het kader van de omzetting van de richtlijn 2022/2464 rond duurzaamheidsrapportage zou België moeten opnemen dat ondernemingen specifiek dienen te rapporteren of hun activiteiten een risico inhouden voor mensenhandel en economische uitbuiting en over hoe hun beleid mensenhandel probeert te voorkomen.

België heeft nood aan een wettelijke zorgvuldigheidsplicht voor ondernemingen die actief zijn in België, al dan niet in het kader van de omzetting van de toekomstige Europese richtlijn. De Belgische overheid zou in dat verband moeten onderzoeken welk systeem het meest geschikt is voor ons land door de mogelijkheden te analyseren in de buurlanden die deze verplichting al invoerden.

Volgens meerdere arbeidsauditeurs kunnen sociale dumping en mensenhandel hand in hand gaan. Het is essentieel dat alle arbeidsauditoraten en bevoegde eerstelijnsdiensten errond worden gesensibiliseerd dat sociale dumping in een aantal gevallen ook kan leiden tot de opstart van dossiers mensenhandel.

Het financiële onderzoek kan nuttig zijn bij de ketenaanpak. In haar aanbevelingen vraagt de parlementaire commissie om grootschalige financiële onderzoeken op te nemen in een ketenbenadering voor het ontmantelen van grote internationale netwerken (“follow the money”) (aanbeveling 13). In Myria’s jaarverslag van 2019 is dat uitgebreid aan bod gekomen.

Om in grote dossiers inzake mensenhandel gerelateerd aan sociale dumping uitvoerige onderzoeken te voeren, hebben de arbeidsauditeurs de medewerking van zowel de diensten van de sociale inspectie als de secties mensenhandel bij de federale gerechtelijke politie (FGP) nodig. Daartoe moeten deze FGP-secties mensenhandel zich ook specialiseren in economische uitbuiting, zoals dat in sommige regio’s in Vlaanderen al gebeurt.

Uitbuitingssituaties kunnen maar worden gedetecteerd als er voldoende proactieve controles binnen de risicosectoren plaatsvinden. Daarvoor moet de capaciteit van de ECOSOC-teams van de inspectie van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid en van de betrokken politiediensten worden versterkt.